Sách về Gạc Ma: 2 năm, qua 13 nhà xuất bản vẫn chưa được cấp phép

Cục trưởng Xuất bản, In và Phát hành cho biết bản thảo cuốn sách tri ân liệt sĩ Gạc Ma cần được một hội đồng lịch sử của quân đội thẩm định nội dung.

Gạc Ma - Vòng tròn bất tử được công ty First News hoàn tất bản thảo từ năm 2014. Sách nhằm tưởng nhớ 64 liệt sĩ Quân đội Nhân dân Việt Nam hy sinh tại bãi đá san hô Gạc Ma thuộc quần đảo Trường Sa Việt Nam ngày 14/3/1988.

Ông Nguyễn Văn Phước - Giám đốc công ty sách - cho biết ban đầu họ muốn hoàn tất sách để phát hành vào ngày Thương binh Liệt sĩ 27/7/2014. Nhưng hơn hai năm qua, 13 nhà xuất bản mà họ gửi bản thảo đến, hầu hết chưa đồng ý cấp phép xuất bản. Trong đó, Nhà xuất bản Thuận Hóa và Nhà xuất bản Đại học Quốc gia TP HCM đồng ý in sách nhưng hai đơn vị này không có chức năng in các sách lịch sử về quân đội. Chính vì thế, họ bị Cục Xuất bản từ chối khi gửi đơn đăng ký đề tài.

Một số nhà xuất bản khác đồng ý in sách nhưng không được sự chấp thuận của cơ quan chủ quản. Theo quy trình xuất bản, tuy nhà xuất bản có quyền cấp phép, quyền cho phép in lại nằm ở cơ quan chủ quản.

Ông Bùi Việt Bắc - giám đốc Nhà xuất bản Hồng Đức - chia sẻ với VnExpress, công ty First News cũng gửi bản thảo tác phẩm này đến đơn vị của ông. "Tuy vậy, nhà xuất bản trực thuộc Hội Luật gia Việt Nam cho nên đứng về mặt chuyên môn lịch sử chúng tôi không đủ chức năng, khả năng và trình độ thẩm định nội dung sách, vì thế không thể liên kết xuất bản sách", ông nói.

Bìa sách dự kiến "Gạc Ma - Vòng tròn bất tử" của First News .

Tháng 4/2015, Cục Xuất bản gửi công văn đề nghị First News chuyển bản thảo cuốn sách đến NXB Quân đội Nhân dân để chờ ý kiến chuyên môn của Quân ủy Trung ương - Bộ Quốc Phòng.

Chia sẻ với VnExpress, ông Chu Văn Hòa - Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành khẳng định đề tài biển đảo và chủ quyền biển đảo luôn được ưu tiên. Tuy vậy, bản thảo cuốn Gạc Ma - Vòng tròn bất tử còn có nhiều chi tiết về mặt tư liệu, hình ảnh lịch sử cần phải được xem xét, thẩm định toàn diện, đảm bảo chính xác hơn về mặt nội dung.

"Đây không phải là cuốn sách đầu tiên về đề tài này được in. Việc in bất kỳ cuốn sách nào cũng phải theo đúng quy trình của pháp luật. Và việc in một cuốn sách về lịch sử cần phải đúng với những tư liệu lịch sử đã nêu ra. Theo quy trình, bản thảo sách phải được một nhà xuất bản đứng ra chịu trách nhiệm và họ phải có đủ chức năng nhiệm vụ để thẩm định bản thảo. Đề tài trong Gạc ma - Vòng tròn bất tử liên quan đến Quân đội Nhân dân thì phải có NXB Quân đội Nhân dân thẩm định nội dung. Theo tôi, rất cần có một hội đồng lịch sử về phía quân đội xác minh độ chính xác của những chi tiết nêu ra trong sách. Nếu sau khi Nhà xuất bản Quân đội Nhân dân thẩm định xong nội dung sách và đăng ký xuất bản ở Cục thì Cục có cơ sở đồng ý", ông Hòa nói.

First News đã gửi bản thảo sách đến Nhà xuất bản Quân đội Nhân dân từ tháng 5/2015. Tuy vậy, sau gần một năm, đơn vị này vẫn chưa nhận được phản hồi từ về nội dung cuốn sách.

Thiếu tướng - Anh hùng Lực lượng vũ trang Quân đội Nhân dân Việt Nam Lê Mã Lương là người chủ biên và đọc hiệu đính, thẩm định nội dung cuốn sách Gạc Ma - Vòng tròn bất tử. Ông Lê Mã Lương chia sẻ, cuốn sách rất cuốn hút và xúc động. "Hy vọng khi được in ấn cuốn sách sẽ góp phần vào việc tri ân những người anh hùng đã hy sinh ở đảo đá Gạc Ma", ông viết.

Năm 2015, First News phối hợp cùng các đơn vị đứng ra tổ chức cuộc đấu giá bức tranh cùng tên cuốn sách Gạc Ma - Vòng tròn bất tử do họa sĩ Bùi Lệ Trang vẽ. Một doanh nhân đã trả gần 1,3 tỷ đồng để mua bức tranh. Cùng buổi đấu giá này, một đại lễ tưởng niệm cầu siêu dành cho 64 gia đình liệt sĩ Gạc Ma nhân dịp 27/7/2015 cũng diễn ra ở TP HCM.

Ngày 14/3/1988, khi các tàu vận tải cùng bộ đội Việt Nam đang thực hiện nhiệm vụ bảo vệ đảo Cô Lin, Gạc Ma và Len Đao thì nhiều tàu chiến Trung Quốc ngang ngược lao đến dùng pháo lớn bắn vào các tàu HQ-604 (đảo Gạc Ma), HQ-605 (đảo Len Đao) và HQ-505 (đảo Cô Lin). Quân Trung Quốc sau đó đổ bộ lên đảo Gạc Ma nhổ cờ Việt Nam, nổ súng vào bộ đội. 64 chiến sĩ trên tàu HQ 604 đã hy sinh, 9 người bị Trung Quốc bắt giữ đưa về Quảng Đông. Từ năm 1988 đến nay, Trung Quốc đã xâm chiếm Gạc Ma. Việt Nam bảo vệ được Cô Lin và Len Đao.

Thoại Hà