'Xứ Đông Dương' gây sốt từ trước khi xuất bản

Hồi ký của Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer được độc giả dành 160 triệu đồng đặt mua từ khi còn là bản thảo.

Xứ Đông Dương (tên tiếng Pháp là L'Indo-Chine francaise: Souvenirs) là hồi ký của Joseph Athanase Paul Doumer (1857 - 1932). Tác giả là Toàn quyền Đông Dương từ 1897 tới 1902, là Tổng thống Pháp từ 1931 tới 1932. 

Công ty Alpha Books và Trung tâm Hợp tác Trí tuệ Việt Nam (VICC) kêu gọi cộng đồng ủng hộ 150 triệu đồng để xuất bản cuốn sách. Sau hơn hai tháng, 311 bạn đọc đã đặt mua trước cuốn sách với số tiền góp trên 160 triệu đồng. Sách vừa ra mắt, phát hành trên toàn quốc từ tháng 1. Bản tiếng Việt do nhóm dịch giả Lưu Đình Tuân, Hiệu Constant, Lê Đình Chi, Hoàng Long và Vũ Thúy chuyển ngữ.

Sách "Xứ Đông Dương" bản bìa cứng dành cho những độc giả góp vốn xuất bản. Bản bìa mềm sẽ phát hành toàn quốc từ 10/1.

Cuốn hồi ký ghi lại lịch sử năm năm Paul Doumer cai quản Đông Dương qua bảy chương sách. Ở chương đầu, tác giả kể hành trình nhậm chức từ Paris tới Sài Gòn bấy giờ. Các chương tiếp theo đặt theo tên những địa danh: Tổng quan về Đông Dương, Nam Kỳ, Bắc Kỳ, Trung Kỳ, Cao Miên, Ai Lao. Bằng con mắt quan sát, tác giả dẫn người đọc đến với nhiều câu chuyện về điều kiện tự nhiên, chính trị, kinh tế mỗi vùng. Ở chương cuối - Sự trỗi dậy của Đông Dương - tác giả tổng kết sứ mệnh toàn quyền Đông Dương của mình. Ông tự nhận đã tạo ra "một nền hòa bình vững chắc", "một bộ máy chính trị và hành chính hợp lý, nền tài chính vững mạnh, cùng hệ thống giao thông cơ bản". Theo ngòi bút của Paul Doumer, độc giả được du ngoạn qua các vùng miền khác nhau với bản sắc riêng cùng những điểm yếu của Xứ Đông Dương cuối thế kỷ XIX. 

Phó Giáo sư Dương Văn Quảng - Tham tán Công sứ Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp - đánh giá: "Cuốn sách truyền tải rất nhiều thông tin về xứ Đông Dương, nhất là về một giai đoạn lịch sử mang tính bước ngoặt về nhận thức trong xã hội Việt Nam lúc đó. Những năm tháng này cùng những sự kiện diễn ra mang đậm dấu ấn lịch sử cần được nghiên cứu một cách thấu đáo, khách quan, tránh những thành kiến và phê phán một chiều".

Nhà văn, dịch giả Nguyễn Xuân Khánh đánh giá Xứ Đông Dương là một cuốn sách hấp dẫn. Ông nói: "Tôi đã đọc nó say mê như đọc một cuốn tiểu thuyết. Tác giả với lối hành văn đẹp đẽ, giàu hình ảnh đã giúp độc giả hình dung bối cảnh Đông Dương ngày ấy về địa lý, khí hậu, sản vật và con người".

Tác giả Hồ Quý Ly nhận xét về con người Paul Doumer thông qua cuốn sách: "Ông là một toàn quyền vừa mềm dẻo vừa cứng rắn. Ông dứt khoát chia Đông Dương ra làm năm xứ với chiến lược chia để trị. Dưới thời Paul Doumer, hạ tầng cơ sở của Đông Dương được xây dựng, kiến thiết ào ạt...".

Lam Thu